Urlop rodzicielski to jedno z uprawnień przysługujących rodzicom po narodzinach dziecka. Od niedawna obowiązują nowe zasady dotyczące jego podziału, w tym 9-tygodniowa część przeznaczona wyłącznie dla jednego z rodziców. Czy można wykorzystać ten okres w kilku częściach, czy trzeba go wykorzystać jednorazowo?
Czym jest 9-tygodniowy urlop rodzicielski?
Od 2023 roku obowiązują zmiany w urlopach rodzicielskich, które wprowadziły obowiązkową, indywidualną część urlopu dla każdego z rodziców. Oznacza to, że mama i tata mogą podzielić się urlopem, ale nie mogą przenieść na siebie nawzajem przysługujących im 9 tygodni. Jeśli jedno z rodziców nie skorzysta z tego uprawnienia, przepadnie ono i nie będzie mogło być przekazane drugiemu.
Nowe przepisy mają na celu zwiększenie zaangażowania ojców w opiekę nad dzieckiem oraz wyrównanie szans zawodowych kobiet i mężczyzn na rynku pracy.
Czy urlop rodzicielski można podzielić na części?
Tak, urlop rodzicielski można podzielić na maksymalnie 5 części. Oznacza to, że rodzic nie musi wykorzystywać całego urlopu w jednym ciągu, ale może podzielić go na kilka etapów. Warunkiem jest jednak to, aby został on w całości wykorzystany przed ukończeniem przez dziecko 6. roku życia.
9-tygodniowa część przysługująca każdemu z rodziców również może być wykorzystywana w częściach, o ile nie przekroczona zostanie ogólna liczba 5 podziałów dla całego urlopu rodzicielskiego.
Jakie warunki trzeba spełnić, aby skorzystać z podzielonego urlopu?
Aby skorzystać z urlopu rodzicielskiego w częściach, rodzic musi:
- złożyć wniosek u pracodawcy co najmniej 21 dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu,
- dopilnować, aby cały urlop został wykorzystany do momentu ukończenia przez dziecko 6 lat,
- pamiętać, że podział urlopu nie może przekroczyć 5 części – niezależnie od tego, czy korzysta z niego matka, ojciec, czy oboje rodziców.
Czy pracodawca może odmówić podziału urlopu rodzicielskiego?
Nie, pracodawca nie może odmówić pracownikowi prawa do skorzystania z urlopu rodzicielskiego w częściach, o ile spełnia on wszystkie warunki przewidziane w przepisach. Obowiązkiem pracodawcy jest udzielenie urlopu na wniosek pracownika, jeśli zostanie on złożony w odpowiednim terminie.
Warto jednak pamiętać, że urlop rodzicielski wpływa na organizację pracy w firmie, dlatego dobrze jest poinformować pracodawcę z wyprzedzeniem o planowanym sposobie jego wykorzystania.
Jakie wynagrodzenie przysługuje podczas urlopu rodzicielskiego?
Wysokość zasiłku za urlop rodzicielski zależy od sposobu, w jaki zostanie on wykorzystany. Możliwe są dwa warianty:
- 81,5% podstawy wymiaru wynagrodzenia – jeśli wniosek o cały urlop rodzicielski zostanie złożony w ciągu 21 dni od porodu,
- 100% wynagrodzenia za pierwsze 6 tygodni urlopu, a następnie 70% za pozostałą część – jeśli wniosek składany jest w późniejszym terminie.
9-tygodniowy okres urlopu przypisany do każdego z rodziców objęty jest zasiłkiem w wysokości 70% podstawy wynagrodzenia.
Podsumowanie
Urlop rodzicielski, w tym 9-tygodniowa część przypisana każdemu z rodziców, może być wykorzystywany w częściach – maksymalnie w 5 podziałach. Pracodawca nie może odmówić jego udzielenia, jeśli pracownik spełnia wszystkie warunki formalne.
Nowe przepisy mają na celu promowanie równego podziału obowiązków rodzicielskich i większe zaangażowanie ojców w opiekę nad dzieckiem. Dlatego warto wcześniej zaplanować, w jaki sposób skorzystać z przysługujących tygodni urlopu, aby jak najlepiej dopasować je do potrzeb rodziny i sytuacji zawodowej.
