Wartość aktywów finansowych polskich gospodarstw domowych osiągnęła na koniec pierwszego kwartału 2025 roku poziom 3 bilionów 516,3 miliarda złotych. To wynik napędzany przede wszystkim rosnącymi kursami akcji oraz wzrostem środków w funduszach emerytalnych. Ale najbardziej uderzające pozostaje to, że aż połowę tej kwoty Polacy wciąż trzymają w gotówce lub na rachunkach bankowych.
Aktywa w górę dzięki giełdzie i emeryturze
Największy przyrost wartości dotyczył środków zgromadzonych w systemie emerytalno-rentowym. W ciągu trzech miesięcy wartość tych aktywów wzrosła o 42,2 miliarda złotych i osiągnęła poziom 344,6 miliarda złotych. Aż 35,8 miliarda z tej kwoty to skutek wzrostu notowań, głównie jednostek funduszy emerytalnych. Polacy zyskali więc na giełdowych zwyżkach — choć zapewne nie zawsze o tym wiedzą.
Drugim silnym akcentem były inwestycje kapitałowe. Udziały, akcje, obligacje oraz jednostki funduszy inwestycyjnych zwiększyły wartość o kolejne 21,7 miliarda złotych, a inwestycje w fundusze dłużne — dominujące w strukturze — odpowiadają za większość tego wzrostu. NBP podaje, że z samych akcji notowanych na GPW wartość majątku Polaków wzrosła o 10,5 miliarda złotych, co oznacza wzrost o ponad 10 procent w ujęciu kwartalnym.
Gotówka rządzi, kredyty ciążą
Pomimo coraz większej aktywności inwestycyjnej, dominującą formą przechowywania pieniędzy pozostaje gotówka i środki na rachunkach. NBP szacuje, że aż 50,7 proc. całego majątku finansowego obywateli znajduje się właśnie w tej formie. Choć saldo wzrosło — gotówka o 1,2 proc., środki na rachunkach bieżących o 2,1 proc. — trudno nie zadać pytania, dlaczego tak duża część oszczędności nie pracuje.
Na drugim biegunie znajdują się zobowiązania. Łączna wartość długów gospodarstw domowych wyniosła na koniec marca 845,8 miliarda złotych, z czego zdecydowana większość to kredyty i pożyczki, głównie hipoteczne. Te ostatnie odpowiadają za 61,8 proc. wszystkich zadłużeń. Proporcje są więc jednoznaczne: Polacy wciąż wolą oszczędzać w formach bezpiecznych, ale żyją też w cieniu rosnących rat.
Polacy finansują dług państwa
Warto również zauważyć, że gospodarstwa domowe zaczynają odgrywać coraz większą rolę w finansowaniu państwowego długu. Obligacje oszczędnościowe znajdujące się w rękach osób prywatnych stanowią już 4,4 proc. całkowitych aktywów finansowych, a ich udział w obsłudze długu publicznego sięga niemal 10 proc. To sygnał, że zaufanie do papierów skarbowych rośnie, choć trudno ocenić, czy to efekt świadomej strategii inwestycyjnej, czy raczej braku innych bezpiecznych alternatyw.
