Wysokość emerytury to kluczowa kwestia dla osób zbliżających się do wieku emerytalnego. Nie każdy emeryt może liczyć na wysokie świadczenie, a w przypadku niewystarczającego stażu pracy i niskich składek ZUS wypłacana jest najniższa emerytura. Ile wynosi to świadczenie, jakie warunki trzeba spełnić, by je otrzymać i czy istnieją sposoby na jego zwiększenie?
Ile wynosi najniższa emerytura?
Najniższa emerytura jest ustalana przez rząd i co roku podlega waloryzacji, co oznacza, że jej wysokość może wzrastać wraz z rosnącymi kosztami życia. Świadczenie to ma zapewnić minimalne zabezpieczenie finansowe osobom, które osiągnęły wiek emerytalny, ale nie zgromadziły wystarczających składek na wyższe wypłaty.
Najniższa emerytura przysługuje tylko tym, którzy spełniają określone warunki dotyczące minimalnego stażu pracy i okresów składkowych. W przeciwnym razie ZUS może wypłacić świadczenie niższe, obliczane proporcjonalnie do odprowadzonych składek.
Kto ma prawo do najniższej emerytury?
Aby otrzymać najniższą emeryturę, trzeba spełnić dwa podstawowe warunki:
- Osiągnąć wiek emerytalny – w Polsce wynosi on 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
- Udokumentować odpowiedni staż pracy – minimalny okres składkowy wynosi:
- 20 lat dla kobiet,
- 25 lat dla mężczyzn.
Osoby, które nie spełniają kryterium stażu pracy, mogą otrzymać emeryturę niższą niż minimalna, co oznacza, że ich świadczenie będzie zależne wyłącznie od wysokości zgromadzonych składek. W skrajnych przypadkach emerytura może wynosić jedynie kilkadziesiąt lub kilkaset złotych miesięcznie.
Czy można otrzymać emeryturę niższą niż minimalna?
Tak, jeśli pracownik nie zgromadził odpowiedniego stażu pracy, ZUS oblicza emeryturę na podstawie indywidualnych składek, co oznacza, że jej wysokość może być niższa niż gwarantowane minimum.
W takich sytuacjach emeryt może:
- Starać się o inne świadczenia społeczne, np. zasiłek z pomocy społecznej,
- Podjąć pracę na emeryturze, by zwiększyć swoje dochody,
- Wnioskować o dopłaty do emerytury, jeśli jego sytuacja finansowa jest szczególnie trudna.
Warto pamiętać, że brak wymaganego stażu pracy nie oznacza automatycznej utraty prawa do emerytury – po prostu jej wysokość zależy wyłącznie od wysokości odprowadzonych składek.
Jakie okresy są uwzględniane przy obliczaniu stażu pracy?
ZUS bierze pod uwagę zarówno okresy składkowe, jak i okresy nieskładkowe. Do stażu pracy wliczają się m.in.:
- Okresy zatrudnienia na umowę o pracę,
- Prowadzenie działalności gospodarczej i opłacanie składek,
- Służba wojskowa, urlopy macierzyńskie,
- Okresy pobierania zasiłku chorobowego.
Niektóre okresy, jak studia czy opieka nad dzieckiem, mogą zostać zaliczone jako okresy nieskładkowe, ale mają one mniejszy wpływ na wysokość przyszłej emerytury.
Jak zwiększyć wysokość emerytury?
Osoby, które obawiają się niskiej emerytury, mogą podjąć kilka działań, aby zwiększyć swoje przyszłe świadczenie:
- Wydłużenie okresu aktywności zawodowej – każda kolejna przepracowana i oskładkowana miesiąc zwiększa podstawę emerytury.
- Dodatkowe składki na konto ZUS – osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą dobrowolnie wpłacać wyższe składki.
- Korzystanie z programów emerytalnych, takich jak IKE czy IKZE, które pozwalają na dodatkowe oszczędzanie na przyszłość.
- Praca na emeryturze – osoby, które zdecydują się na kontynuowanie zatrudnienia po osiągnięciu wieku emerytalnego, mogą liczyć na wyższe świadczenia w przyszłości.
Planowanie emerytury z wyprzedzeniem pozwala uniknąć sytuacji, w której wypłacana kwota nie wystarcza na pokrycie podstawowych potrzeb.
Czy osoby pobierające najniższą emeryturę mogą liczyć na dodatkowe wsparcie?
Państwo przewiduje pewne mechanizmy wsparcia dla osób otrzymujących najniższą emeryturę. Należą do nich m.in.:
- Dodatki do emerytury – np. dodatek pielęgnacyjny dla osób powyżej 75. roku życia,
- Waloryzacja emerytur – coroczna podwyżka świadczeń, która pozwala zachować ich wartość nabywczą,
- Programy osłonowe – w zależności od sytuacji finansowej, emeryci mogą ubiegać się o dopłaty do rachunków czy zasiłki z MOPS.
Najniższa emerytura, choć zapewnia podstawowe zabezpieczenie socjalne, nie zawsze wystarcza na godne życie, dlatego warto wcześniej zadbać o swoją przyszłość finansową.
Najczęstsze błędy przy staraniu się o emeryturę
Wielu przyszłych emerytów popełnia błędy, które mogą wpłynąć na wysokość otrzymywanego świadczenia. Najczęstsze z nich to:
- Brak weryfikacji okresów składkowych – niektóre lata pracy mogą nie zostać automatycznie uwzględnione przez ZUS, jeśli brakuje odpowiednich dokumentów,
- Za późne składanie wniosku – wniosek można złożyć najwcześniej na 30 dni przed osiągnięciem wieku emerytalnego, a nieodpowiednia data może wpłynąć na termin wypłaty,
- Niewłaściwe oszacowanie wysokości emerytury – warto wcześniej skorzystać z kalkulatora emerytalnego lub poradzić się doradcy ZUS.
Świadome planowanie przejścia na emeryturę pozwala uniknąć przykrych niespodzianek i zadbać o stabilność finansową na przyszłość.
