Wynagrodzenie chorobowe to jedno z podstawowych świadczeń przysługujących pracownikom, którzy nie mogą wykonywać swoich obowiązków z powodu choroby. Jednakże, mimo że jest to kwestia dość powszechna, nie wszyscy wiedzą, jak dokładnie jest obliczane oraz jakie warunki muszą zostać spełnione, by się do niego zakwalifikować. Jakie zasady obowiązują w przypadku wynagrodzenia chorobowego? Na co zwrócić uwagę, by nie zostać zaskoczonym? Oto odpowiedzi na najważniejsze pytania.
Co to jest wynagrodzenie chorobowe?
Wynagrodzenie chorobowe jest świadczeniem, które pracownik otrzymuje w przypadku niezdolności do pracy z powodu choroby, wypadku lub innych powodów zdrowotnych. Przysługuje ono przez pierwsze 33 dni zwolnienia lekarskiego, a po tym czasie – w przypadku dalszej niezdolności do pracy – wypłacane jest przez ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych).
Wysokość wynagrodzenia chorobowego wynosi 80% standardowego wynagrodzenia pracownika, a w przypadku hospitalizacji – 70%. Istnieje jednak wyjątek, który pozwala na wypłatę 100% wynagrodzenia, o czym poniżej.
Jak oblicza się wynagrodzenie chorobowe?
Wynagrodzenie chorobowe jest obliczane na podstawie średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy pracy, czyli na podstawie podstawy wymiaru, którą stanowi przeciętne wynagrodzenie pracownika za ten okres. Jeśli pracownik nie pracował przez cały rok, podstawą może być okres krótszy. Wynagrodzenie za czas choroby jest więc proporcjonalne do średniego miesięcznego wynagrodzenia, które pracownik otrzymywał.
W przypadku osób, które pracowały krócej niż 12 miesięcy, podstawą obliczeń jest średnia pensja z okresu zatrudnienia.
Warto zwrócić uwagę, że do wynagrodzenia chorobowego wliczają się również składniki wynagrodzenia, takie jak premie, dodatki, czy nadgodziny. Warto jednak wiedzieć, że nie wszystkie składniki pensji są uwzględniane – np. odprawy czy inne jednorazowe świadczenia nie stanowią podstawy do obliczenia wynagrodzenia chorobowego.
100% wynagrodzenia chorobowego – kiedy przysługuje?
Wynagrodzenie chorobowe w wysokości 100% przysługuje w kilku szczególnych sytuacjach:
- Kobieta w ciąży. Ciąża daje prawo do wynagrodzenia chorobowego w wysokości 100% przez cały okres zwolnienia lekarskiego.
- Choroba zawodowa lub wypadek przy pracy. W takim przypadku również przysługuje 100% wynagrodzenia chorobowego.
- Szpital. Jeżeli pracownik przebywa w szpitalu, wysokość wynagrodzenia chorobowego spada do 70%, ale w pierwszym dniu po wypadku lub w przypadku choroby zawodowej, wysokość wynagrodzenia może wynieść 100%.
Co się dzieje po 33 dniach choroby?
Po 33 dniach zwolnienia lekarskiego wynagrodzenie chorobowe przestaje być wypłacane przez pracodawcę, a przechodzi na zasiłek chorobowy z ZUS. Wysokość tego zasiłku wynosi również 80% podstawy wymiaru, a w przypadku hospitalizacji – 70%. Jednak w przypadku długotrwałej choroby i wyczerpania limitu, pracownik może ubiegać się o świadczenie rehabilitacyjne lub rentę.
Warto zwrócić uwagę, że okres 33 dni dotyczy pracowników, którzy nie ukończyli 50. roku życia. Dla pracowników powyżej 50. roku życia, okres wypłaty wynagrodzenia chorobowego przez pracodawcę wynosi 14 dni dłużej (czyli do 47 dni).
Kiedy pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia chorobowego?
Zdarza się, że pracodawca może odmówić wypłaty wynagrodzenia chorobowego w kilku przypadkach:
- Brak zaświadczenia lekarskiego. Jeśli pracownik nie dostarczy zwolnienia lekarskiego w terminie, może nie otrzymać wynagrodzenia chorobowego.
- Brak opłacania składek na ubezpieczenie chorobowe. Pracownicy, którzy nie opłacają składek na ubezpieczenie chorobowe (np. osoby na umowie zlecenie), nie mają prawa do wynagrodzenia chorobowego.
- Choroba spowodowana działaniem niezgodnym z prawem. Wynagrodzenie chorobowe nie przysługuje w przypadku, gdy pracownik sam doprowadził do wypadku w pracy lub zachorowania (np. w wyniku spożywania alkoholu czy innych substancji).
Podsumowanie
Wynagrodzenie chorobowe to istotne świadczenie, które pomaga pracownikom w przypadku niezdolności do pracy. Zasadniczo wynosi ono 80% podstawy wynagrodzenia, a w przypadku hospitalizacji – 70%. Istnieją jednak wyjątki, jak ciąża czy wypadek przy pracy, które pozwalają na 100% wynagrodzenie. Pracownicy powinni być świadomi swoich praw, a także obowiązków, takich jak dostarczenie zwolnienia lekarskiego w odpowiednim terminie, by uniknąć problemów z wypłatą świadczeń.
