Amortyzacja samochodu osobowego w firmie – kluczowe informacje

Amortyzacja to proces rozłożenia w czasie kosztów nabycia środka trwałego, takiego jak samochód osobowy, poprzez dokonywanie odpisów amortyzacyjnych. Dla przedsiębiorców wykorzystujących samochody osobowe w działalności gospodarczej, prawidłowe ustalenie wartości początkowej pojazdu oraz wybór odpowiedniej metody amortyzacji są kluczowe dla optymalizacji kosztów podatkowych.

Ustalanie wartości początkowej samochodu

Wartość początkowa samochodu osobowego obejmuje:

  • cenę nabycia – kwotę zapłaconą sprzedawcy,
  • nieodliczony podatek VAT – w przypadku użytkowania pojazdu zarówno do celów firmowych, jak i prywatnych, odliczeniu podlega 50% VAT; pozostała część zwiększa wartość początkową,
  • koszty dodatkowe – np. opłaty rejestracyjne, ubezpieczenie w drodze do miejsca użytkowania, montaż dodatkowego wyposażenia.

Przykład: Zakupiono samochód o wartości 50 000 zł netto. VAT wynosi 11 500 zł (23% z 50 000 zł). Odliczono 50% VAT, czyli 5 750 zł. Nieodliczona część VAT (5 750 zł) powiększa wartość początkową pojazdu, która wynosi 55 750 zł.

Metody amortyzacji samochodu osobowego

  1. Amortyzacja liniowa (stawka 20%):
    • Standardowa metoda amortyzacji samochodów osobowych.
    • Roczny odpis amortyzacyjny wynosi 20% wartości początkowej.
    • Okres amortyzacji trwa 5 lat.
  2. Amortyzacja liniowa przyspieszona:
    • Możliwa w przypadku używanych lub ulepszonych samochodów.
    • Maksymalna stawka amortyzacyjna wynosi 40%, co skraca okres amortyzacji do 2,5 roku.
    • Warunek: samochód uznaje się za używany, jeśli przed nabyciem był eksploatowany co najmniej 6 miesięcy.
  3. Amortyzacja jednorazowa:
    • Dotyczy samochodów o wartości początkowej nieprzekraczającej 10 000 zł.
    • Cała wartość pojazdu może zostać zaliczona do kosztów w miesiącu oddania do używania lub w miesiącu następnym.

Limit amortyzacji

Od 2019 roku obowiązuje limit wartości samochodu osobowego, od której odpisy amortyzacyjne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu:

  • 150 000 zł – dla większości samochodów osobowych,
  • 225 000 zł – dla samochodów elektrycznych oraz napędzanych wodorem.

Jeśli wartość początkowa pojazdu przekracza powyższe limity, odpisy amortyzacyjne są kosztem podatkowym tylko do wysokości odpowiedniego limitu. Nadwyżka wartości nie jest uwzględniana w kosztach.

Przykład: Zakupiono samochód o wartości 160 000 zł. Odpisy amortyzacyjne będą kosztem podatkowym tylko do kwoty 150 000 zł. Pozostała część odpisów, wynikająca z nadwyżki 10 000 zł, nie będzie stanowić kosztu uzyskania przychodu.

Podsumowanie

Wybór odpowiedniej metody amortyzacji samochodu osobowego w firmie zależy od wartości pojazdu, jego stanu (nowy czy używany) oraz strategii podatkowej przedsiębiorcy. Należy pamiętać o obowiązujących limitach oraz prawidłowym ustaleniu wartości początkowej, uwzględniając nieodliczony VAT i dodatkowe koszty związane z nabyciem.