Reforma podatkowa wprowadzona w ramach Nowego Polskiego Ładu przyniosła istotne zmiany w zakresie naliczania składki zdrowotnej. Najważniejsza z nich to uzależnienie wysokości składki od dochodu oraz likwidacja możliwości jej odliczenia od podatku. Zmiany te wpłynęły zarówno na przedsiębiorców, jak i osoby zatrudnione na umowie o pracę. Jak wygląda obecnie system naliczania składki zdrowotnej i jakie są jego konsekwencje?
Składka zdrowotna uzależniona od dochodu – jak to działa?
Przed Nowym Polskim Ładem składka zdrowotna wynosiła 9% podstawy wymiaru i była częściowo odliczana od podatku. Po zmianach wysokość składki jest bezpośrednio uzależniona od formy opodatkowania oraz osiąganego dochodu, co oznacza, że im wyższy dochód, tym większe obciążenie dla przedsiębiorcy.
Dla osób rozliczających się według skali podatkowej składka wynosi 9% dochodu, natomiast dla podatników liniowych – 4,9% dochodu. Przedsiębiorcy na ryczałcie ewidencjonowanym mają natomiast składkę zdrowotną ustalaną na podstawie rocznego przychodu, podzielonego na trzy progi.
Likwidacja możliwości odliczenia składki zdrowotnej
Jednym z najbardziej kontrowersyjnych elementów reformy było zniesienie możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku dochodowego. Wcześniej podatnicy mogli odliczyć 7,75% podstawy wymiaru składki, co zmniejszało realne obciążenie podatkowe. Po zmianach każda złotówka wpłacona na składkę zdrowotną stanowi dodatkowy koszt, co szczególnie mocno uderzyło w przedsiębiorców.
Zniesienie odliczenia składki oznaczało realne zwiększenie efektywnego opodatkowania. W praktyce przedsiębiorcy zapłacili wyższe podatki niż przed reformą, nawet jeśli formalnie stawki podatkowe pozostały na tym samym poziomie.
Składka zdrowotna dla przedsiębiorców – podział według form opodatkowania
W zależności od wybranej formy opodatkowania, przedsiębiorcy rozliczają składkę zdrowotną w odmienny sposób:
- Skala podatkowa – składka wynosi 9% dochodu, ale nie mniej niż minimalna kwota ustalana co roku.
- Podatek liniowy – stawka wynosi 4,9% dochodu, jednak bez możliwości jej odliczenia.
- Ryczałt ewidencjonowany – wysokość składki zależy od przychodu, podzielonego na trzy progi.
- Karta podatkowa – obowiązuje stała składka zdrowotna, której wysokość ustalana jest corocznie.
Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność dokładnego planowania dochodów i wyboru najkorzystniejszej formy opodatkowania, aby zminimalizować skutki nowych regulacji.
Czy składka zdrowotna ulegnie zmianie?
Po wprowadzeniu reformy temat składki zdrowotnej stał się przedmiotem wielu dyskusji. Wielu przedsiębiorców i ekspertów podatkowych podkreślało, że uzależnienie składki od dochodu oraz brak możliwości jej odliczenia prowadzą do znaczącego wzrostu obciążeń fiskalnych.
W odpowiedzi na te zarzuty rząd zapowiedział kolejne zmiany w systemie naliczania składki zdrowotnej, jednak do tej pory nie wprowadzono fundamentalnych reform. Przedsiębiorcy wciąż muszą liczyć się z wysokimi kosztami, a optymalizacja podatkowa stała się jeszcze ważniejsza niż przed reformą.
