Umowa o pracę na czas określony jest jednym z najczęściej stosowanych rodzajów umów w Polsce. Choć ma ona z góry ustaloną datę zakończenia, istnieją sytuacje, w których można ją wypowiedzieć przed terminem. Zarówno pracownik, jak i pracodawca mają do tego prawo, ale muszą przestrzegać określonych przepisów. Jak wygląda procedura wypowiedzenia takiej umowy? Jakie są okresy wypowiedzenia i kiedy możliwe jest rozwiązanie umowy bez zachowania tego okresu?
Czy umowę o pracę na czas określony można wypowiedzieć?
Tak, umowa o pracę na czas określony może zostać rozwiązana przed upływem ustalonego terminu. Obowiązujące przepisy Kodeksu pracy pozwalają zarówno pracodawcy, jak i pracownikowi na wypowiedzenie tej umowy z zachowaniem odpowiedniego okresu wypowiedzenia.
Warto jednak pamiętać, że wypowiedzenie umowy na czas określony różni się od wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony – pracodawca nie ma obowiązku podawania przyczyny zwolnienia.
Okresy wypowiedzenia umowy na czas określony
Długość okresu wypowiedzenia zależy od stażu pracy u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie – jeśli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc – jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące – jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Okres wypowiedzenia liczony jest w pełnych tygodniach lub miesiącach i zaczyna biec od następnego dnia po złożeniu wypowiedzenia. Dla przykładu, jeśli pracownik złoży wypowiedzenie w środę, okres wypowiedzenia liczony w tygodniach zacznie się w czwartek, a liczony w miesiącach – od pierwszego dnia kolejnego miesiąca.
Wypowiedzenie umowy na czas określony przez pracodawcę
Pracodawca może wypowiedzieć umowę na czas określony, przestrzegając okresu wypowiedzenia. Nie musi podawać przyczyny rozwiązania umowy, co odróżnia ten przypadek od umowy na czas nieokreślony.
Jak wygląda procedura wypowiedzenia?
- Złożenie wypowiedzenia na piśmie – pracodawca musi wręczyć pracownikowi pisemne wypowiedzenie, co jest wymagane dla celów dowodowych.
- Poinformowanie o okresie wypowiedzenia – dokument powinien zawierać informację, kiedy umowa faktycznie przestanie obowiązywać.
- Pouczenie o prawie do odwołania do sądu pracy – pracodawca powinien poinformować pracownika o jego prawie do złożenia odwołania od decyzji.
Wypowiedzenie umowy przez pracownika
Pracownik również może rozwiązać umowę na czas określony, stosując się do obowiązujących okresów wypowiedzenia. Nie ma obowiązku podawania przyczyny swojej decyzji.
Jak wygląda procedura?
- Złożenie pisemnego wypowiedzenia – powinno zawierać datę oraz podpis pracownika.
- Przekazanie dokumentu pracodawcy – można to zrobić osobiście lub wysłać listem poleconym.
- Przestrzeganie okresu wypowiedzenia – umowa nie kończy się od razu, lecz dopiero po upływie wyznaczonego terminu.
Rozwiązanie umowy bez okresu wypowiedzenia
W wyjątkowych sytuacjach umowa może zostać rozwiązana bez zachowania okresu wypowiedzenia, czyli ze skutkiem natychmiastowym.
Przez pracodawcę – zwolnienie dyscyplinarne
Pracodawca może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia, jeśli:
- Pracownik rażąco naruszył obowiązki pracownicze,
- Pracownik popełnił przestępstwo uniemożliwiające dalsze zatrudnienie,
- Pracownik stracił uprawnienia niezbędne do wykonywania pracy z własnej winy.
Przez pracownika – zwolnienie bez wypowiedzenia
Pracownik może natychmiast rozwiązać umowę, jeśli:
- Pracodawca dopuścił się rażącego naruszenia praw pracownika, np. nie wypłaca wynagrodzenia,
- Praca negatywnie wpływa na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniósł go na inne stanowisko.
W obu przypadkach wymagane jest pisemne uzasadnienie decyzji.
Czy można skrócić okres wypowiedzenia?
Tak, istnieją dwa sposoby na skrócenie okresu wypowiedzenia:
- Porozumienie stron – jeśli pracownik i pracodawca zgodzą się na wcześniejsze zakończenie współpracy, mogą ustalić nową datę rozwiązania umowy.
- Skrócenie okresu przez pracodawcę – w niektórych przypadkach pracodawca może skrócić okres wypowiedzenia, ale musi wypłacić pracownikowi odszkodowanie za brakujące dni.
Podsumowanie
Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony jest możliwe zarówno ze strony pracodawcy, jak i pracownika, ale musi odbywać się zgodnie z określonymi procedurami. Obowiązują konkretne okresy wypowiedzenia zależne od stażu pracy, a w niektórych przypadkach możliwe jest rozwiązanie umowy bez zachowania tego okresu. Zarówno pracownik, jak i pracodawca powinni znać swoje prawa i obowiązki, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji prawnych.
