Choroba pracownika nie zwalnia pracodawcy z obowiązku wypłaty wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy. Wynagrodzenie chorobowe to świadczenie przysługujące pracownikowi w przypadku krótkotrwałej absencji spowodowanej chorobą, a jego wysokość zależy od kilku czynników, w tym od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe. Jak poprawnie obliczyć należne wynagrodzenie chorobowe i jakie zasady obowiązują przy jego wypłacie?
Kto ma prawo do wynagrodzenia chorobowego?
Wynagrodzenie chorobowe przysługuje pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, którzy podlegają ubezpieczeniu chorobowemu. Prawo do tego świadczenia nabywa się po upływie tzw. okresu wyczekiwania, który wynosi 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia w przypadku umowy o pracę oraz 90 dni dla osób objętych ubezpieczeniem dobrowolnym.
Istnieją jednak wyjątki, w których pracownik otrzymuje wynagrodzenie chorobowe od pierwszego dnia zatrudnienia – dotyczy to m.in. absolwentów szkół i uczelni podejmujących pracę bezpośrednio po zakończeniu nauki oraz osób, które w ciągu 30 dni od zakończenia poprzedniego zatrudnienia ponownie przystąpiły do ubezpieczenia chorobowego.
Ile wynosi wynagrodzenie chorobowe?
Wynagrodzenie chorobowe nie jest wypłacane w pełnej wysokości pensji pracownika, lecz wynosi 80% jego przeciętnego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy przed miesiącem, w którym wystąpiła choroba. W określonych przypadkach, np. gdy niezdolność do pracy wynika z wypadku przy pracy lub ciąży, pracownik otrzymuje 100% wynagrodzenia.
Podstawę do obliczenia wynagrodzenia chorobowego stanowi średnie wynagrodzenie brutto pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe i chorobowe), które wynoszą łącznie 13,71%.
Jak obliczyć wynagrodzenie chorobowe krok po kroku?
Aby poprawnie obliczyć wynagrodzenie chorobowe, należy przejść przez kilka etapów:
- Ustalenie podstawy wymiaru – oblicza się ją na podstawie średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy, pomniejszając o składki na ubezpieczenie społeczne (13,71%).
- Obliczenie dziennej podstawy wymiaru – uzyskaną kwotę należy podzielić przez 30 (średnia liczba dni w miesiącu).
- Wyliczenie kwoty wynagrodzenia za okres choroby – dzienną podstawę mnoży się przez liczbę dni nieobecności i odpowiednią stawkę (80% lub 100%).
Dla przykładu, jeśli pracownik zarabia 5000 zł brutto miesięcznie:
- Po pomniejszeniu o składki (13,71%) jego podstawa wyniesie 4314,50 zł.
- Dzienna podstawa wynagrodzenia to 143,82 zł (4314,50 zł ÷ 30).
- Za 10 dni choroby, przy stawce 80%, wynagrodzenie chorobowe wyniesie 1150,56 zł (143,82 zł × 10 × 80%).
Kiedy wynagrodzenie chorobowe przekształca się w zasiłek chorobowy?
Wynagrodzenie chorobowe przysługuje maksymalnie przez 33 dni w roku kalendarzowym, a w przypadku pracowników powyżej 50. roku życia – przez 14 dni. Po tym okresie obowiązek wypłaty świadczenia przechodzi na ZUS, który wypłaca zasiłek chorobowy.
Zasiłek chorobowy podlega podobnym zasadom obliczania, jednak wypłaca go już Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a nie pracodawca. Warto pamiętać, że jego wysokość i warunki wypłaty zależą od tego, czy pracownik podlega ubezpieczeniu obowiązkowemu, czy dobrowolnemu.
Poprawne wyliczenie wynagrodzenia chorobowego pozwala uniknąć błędów i zapewnić pracownikowi świadczenie zgodne z przepisami. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie obowiązujących zasad oraz dokładne ustalanie podstawy wymiaru wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy.
