Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia – komu przysługuje i jak długo można go otrzymywać?

Utrata pracy nie oznacza automatycznego pozbawienia prawa do świadczeń chorobowych. W określonych przypadkach były pracownik nadal może korzystać z zasiłku chorobowego, o ile spełnia odpowiednie warunki. Jak długo można go pobierać i jakie formalności trzeba spełnić?

Kto może otrzymać zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia?

Zasiłek chorobowy po zakończeniu umowy przysługuje osobom, które w dniu ustania zatrudnienia były objęte ubezpieczeniem chorobowym. Dotyczy to zarówno pracowników etatowych, jak i osób prowadzących działalność gospodarczą, jeśli opłacały dobrowolne składki na ubezpieczenie chorobowe.

Aby uzyskać świadczenie, muszą zostać spełnione następujące warunki:

  • Niezdolność do pracy musi powstać w trakcie trwania ubezpieczenia lub maksymalnie 14 dni po jego ustaniu. Jeśli choroba wynika z zakażenia chorobą zakaźną, termin ten wydłuża się do 3 miesięcy.
  • Okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu musi wynosić co najmniej 30 dni w przypadku pracowników etatowych lub 90 dni w przypadku osób ubezpieczonych dobrowolnie.
  • Nie można podjąć innego zatrudnienia lub działalności zarobkowej w okresie pobierania zasiłku.

Jak długo można pobierać zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia?

Maksymalny okres pobierania zasiłku chorobowego wynosi 182 dni, a w przypadku gruźlicy lub ciąży – 270 dni. Okres ten liczy się łącznie, nawet jeśli choroba rozpoczęła się jeszcze w trakcie trwania umowy o pracę.

Nie oznacza to jednak, że każda osoba po utracie pracy automatycznie otrzyma świadczenie przez pół roku. Jeśli pracownik korzystał z zasiłku jeszcze przed zakończeniem zatrudnienia, okres ten jest wliczany do ogólnego limitu 182 lub 270 dni.

Ile wynosi zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia?

Podstawą obliczenia wysokości zasiłku chorobowego jest średnie wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy poprzedzających miesiąc choroby. Świadczenie wynosi:

  • 80% podstawy wynagrodzenia – w standardowych przypadkach,
  • 100% podstawy wynagrodzenia – jeśli niezdolność do pracy wynika z wypadku w drodze do pracy lub w ciąży.

Zasiłek chorobowy po zakończeniu zatrudnienia jest wypłacany przez ZUS, a nie przez byłego pracodawcę. Oznacza to, że wnioski o świadczenie składa się bezpośrednio w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Jakie dokumenty są potrzebne do otrzymania zasiłku?

Aby uzyskać zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia, należy złożyć do ZUS odpowiednie dokumenty:

  • Zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA (dawne L4) – potwierdzające niezdolność do pracy,
  • Wniosek o zasiłek chorobowy ZAS-53,
  • Dokument potwierdzający ubezpieczenie chorobowe (np. świadectwo pracy lub zaświadczenie od pracodawcy).

ZUS ma prawo skontrolować, czy osoba ubiegająca się o świadczenie faktycznie jest niezdolna do pracy i czy nie podejmuje działalności zarobkowej w tym okresie. Jeśli zostanie stwierdzone, że pracownik wykonuje jakiekolwiek obowiązki zawodowe, zasiłek może zostać cofnięty.

Podsumowanie

Osoby, które utraciły zatrudnienie, nadal mogą otrzymywać zasiłek chorobowy, pod warunkiem że choroba rozpoczęła się w trakcie ubezpieczenia lub do 14 dni po jego zakończeniu. Świadczenie przysługuje maksymalnie przez 182 lub 270 dni, a jego wysokość zależy od wcześniejszego wynagrodzenia. Wnioski należy składać bezpośrednio do ZUS, który dokonuje wypłaty i może kontrolować zasadność przyznania świadczenia.